Jak zbudować miasto odporne?
Szybkie tempo wzrostu udziału ludności miejskiej w światowej populacji oraz prognozy dotyczące ekspansji przestrzennej miast w czasach kryzysu klimatycznego powodują powstanie ogromnej presji na konieczność działania proekologicznego oraz na zrównoważony rozwój obszarów zurbanizowanych. Nowa tkanka miejska, która zajmie miejsce terenów obecnych biologicznie czynnych, podobnie jak obecna musi być przygotowana na coraz częściej pojawiające się ekstremalne zjawiska pogodowe: powodzie, susze, fale upałów.
Do materiałów nieprzepuszczalnych zalicza się m.in. asfalt czy beton, czyli podstawowy budulec miast. Powierzchnie te wpływają na retencję wody w i prowadzą do negatywnych zjawisk hydrologicznych w mieście.
Miasta są nawet w 60-90% nieprzepuszczalne
Odpowiednie wprowadzenie zielonej infrastruktury wspomaga gromadzenie oraz filtrowanie wody poprzez zmniejszenie powierzchni zasklepionych w miastach. Wprowadzenie zielonej infrastruktury prowadzi do zwiększenia bioróżnorodności oraz łagodzenia negatywnych skutków miejskiej wyspy ciepła.
Rozwiązania te powinny być zaplanowane odpowiednio do skali miasta oraz łączyć się w system połączonych narzędzi w celu usprawnienia funkcjonowania mikroklimatu. Zapobieganie negatywnym skutkom ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak miedzy innymi nawalne deszcze czy długotrwałe okresy suszy jest niezbędnym elementem współczesnego planowania miejskiego.Celem planistów jest projektowanie przestrzeni, która pozwala na stworzenie warunków neutralizujących ekstrema pogodowe.
Zielona infrastruktura miejska wprowadza szereg funkcji, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie przyrodnicze miasta. Są to międzyinnymi:
Filtracja biologiczno-fizyczna wody
Zwiększona infiltracja wody w głąb gleby
Retencja wody w środowisku ( w tym przypadku miejskim)
Miasto odporne
Z uwagi na wzrost prawdopodobieństwa wystąpienia wymienionych zjawisk niezbędne jest planowanie rozwiązań niwelujących negatywne skutki ekstremów pogodowych, które mogą mieć dramatyczny przebieg, przynieść wiele ofiar oraz zniszczeń materialnych.
Wypracowanie mechanizmu obronnego dla ekosystemu miejskiego, który pozwoli na zminimalizowanie negatywnych skutków tych zjawisk jest kluczowym elementem planowania przestrzennego, w tym świadomego kształtowania zielonej infrastruktury miejskiej.
Idea "miasta odpornego” powinna być syntezą wniosków wyciąganych na podstawie doświadczeń z kryzysowych sytuacji i oznacza zdolność miast do elastycznego reagowania i przystosowania się do zmian w niestabilnych warunkach.
Nieprzepuszczalność miast
Oszczędności w budżecie miasta
Rozwiązania zielono- niebieskiej infrastruktury przeciwerozyjnej służą odciążeniu tradycyjnej - szarej infrastruktury, pozwalając jej na prawidłowe funkcjonowanie w trakcie intensywnych opadów atmosferycznych. Prowadzi to bezpośrednio do
Nowe tereny biologicznie czynne są także istotnym elementem dla zdrowia zarówno fizycznego jak i psychicznego mieszkańców. Obszary te poprawiają jakość powietrza atmosferycznego, wprowadzają cień - niezwykle cenny podczas upałów, a zwiększenie kontaktu z naturą w gęsto zurbanizowanych miejscach, gdzie najczęściej występują miejsca pozbawione zieleni miejskiej pozytywnie oddziaływuje na zdrowie i zmniejsza ryzyko hospitalizacji.
Zmniejszenie amplitudy temperatury powierzchni oraz powietrza także przyczynia się do wydłużenia okresu eksploatacyjnego infrastruktury miejskiej - opiszemy to w kolejnym artykule, dlatego zachęcamy:
Śledź naszą stronę aby pozostać na bierząco i dołącz do nas w tworzeniu bardziej zrównoważonej przyszłości dla miast i Ziemi.
Społeczne korzyści miasta odpornego
Odpowiednio dobrane gatunki roślinne, posiadające zdolności biofiltracji wody opadowej, wspomagają działanie kanalizacji deszczowej w wielu miastach i przynoszą wymierne korzyści materialne w budżetach miejskich.
Roślinność utrzymana w odpowiednich miejscach np. spływania wody lub u wylotu rynny czy w obszarach komunikacyjnych pozwala na wstępną filtrację wody, która pozbawiona zanieczyszczeń, w mniejszej ilości, przedostaje się do systemów kanalizacyjnych miast.
Rosnąca popularność podobnych rozwiązań na całym świecie, z uwagi na względnie niewielkie koszty jest świetną alternatywą dla tradycyjnych rozwiązań inżynieryjnych, dodając konieczną funkcję retencji wody.
Rozwiązania te redukują także finansowe nakłady związane z ograniczeniami negatywnych skutków lokalnych powodzi, spowodowanych zwiększoną częstotliwością występowania ekstremalnych zjawisk pogodowych w obrębach miejskich. Jest to jedna z głównych przyczyn implementacji takich rozwiązań w miastach na całym świecie.
Autor: Maciej Jurzyk | Oasis City Lab 08.05.2023
Chcesz wprowadzić elementy miasta odpornego w swoim mieście?
Sprawdź naszą ofertę usług i skontaktuj się z nami!
Powódź miejska źródło: unslpashed.com
Nieprzepuszczalność Warszawy, czerwonym kolorem zaznaczono obszary nieprzepuszczalne,
opracowanie własne na podstawie danych programu Copernicus
Podstawy naukowe i źródła:
C.S Holing (1973) Resilience and Stability of Ecological Systems
H. Landsberg (1981) The urban Climate
Arnold C.L i inni (1996) Impervious surface coverage: The emergence of a key environmental indicator
J. A. Sobrino, N. Raissouni (2010) Toward remote sensing methods for land cover dynamic monitoring: Application to Morocco
Ban. Y (2016) Multitemporal Remote Sensing: Methods and Applications
T. Oke (2017) Urban Climates
IRMiR (2020) Miasta wobec zmian klimatu
